Afval rapen samen met inwoners

Regio – Op 18 maart vond de 21e Landelijke Opschoondag plaats. Veel gemeenten roepen inwoners, verenigingen, bedrijven en organisaties op om mee te doen en zwerfafval te rapen. Straten, parken, pleintjes, vijvers en grachten: ze worden onder handen genomen en ontdaan van zwerfafval. Vrijwilligers steken de handen uit de mouwen en gaan de wijken in om de strijd met rondzwervend vuil aan te gaan.

De actie is een initiatief van Nederland Schoon, waar je veel kennis over de aanpak van zwerfafval vindt. Zo stelt de organisatie verschillende slimme aanpakken beschikbaar voor gemeenten, bijvoorbeeld op het gebied van monitoring, snoeproutes, educatie en participatie. Ook kun je op hun site een communicatietoolkit downloaden om op een simpele manier campagne-uitingen te maken voor de actiedag op 18 maart.

Gemeentelijke initiatieven

Er zijn veel gemeenten die hun inwoners aansporen om mee te doen en daar ook iets tegenover zetten. Zo verstrekken ze vaak de materialen, zoals afvalzakken, -houders, afvalgrijpers, veiligheidshesjes en handschoenen en halen ze ook het opgeruimd zwerfafval in.

In Amstelveen kunnen inwoners bijvoorbeeld zelf een zwerfafvalactie organiseren of meedoen aan een schoonmaakactie van de gemeente. Leidschendam-Voorburg doet mee aan de Landelijke Opschoondag door initiatieven te ondersteunen. De gemeente faciliteert de actie door het beschikbaar stellen van materiaal. Daarnaast worden de vrijwilligers deze dag getrakteerd op een drankje met iets lekkers. De gemeente Krimpenerwaard organiseert een opruimestafette.

Opschoonacties en -ommetjes

Ook de gemeente Veldhoven deed mee. ‘Graag gaan we de lente schoon van start met gezellige opschoonacties in de buurt, op schoolpleinen, sport- en bedrijventerreinen. We willen met zoveel mogelijk mensen in actie komen om zwerfafval op te ruimen. Uiteraard zijn ook onze Veldhovense zwerfafvalpakkers van de partij.’ Veldhoven doet ook meteen een oproep om het hele jaar door te helpen met het opruimen van zwerfafval en ZAP-vrijwilliger te worden, de zogenoemde zwerfafvalpakkers.

In Almere nodigde de gemeente Almeerders uit om een ‘opschoon-ommetje’ te maken. ‘Met het opschoon-ommetje kan jij meedoen zonder aan te melden bij een grote actie. Nodig je vriend(in), buurman of -vrouw uit of ga lekker met je eigen gezin een opschoon-ommetje maken in de buurt. Maak je eigen omgeving schoon en wordt weer verliefd op je buurt!’ De gemeente plaatst ook ‘schoonkramen’ waar je opruimmaterialen kunt lenen.

Ook de gemeente Uithoorn was die dag van de partij. Wethouder Ferry Hoekstra deed ook mee en richt zich op het schoonhouden van de gemeentelijke wateren. ‘Als iedereen zijn eigen straat schoon houdt en wat oppakt, dan komen we met elkaar al een heel eind. Ook op het water is er veel zwerfafval. Ik help daarom mee op 18 maart bij de Uithoornse Roei- en Kanovereniging Michiel de Ruyter.’

Beloning

Eemsdelta zoekt leden van verenigingen, stichtingen of scholen ‘om van deze dag een succes te maken.’ De gemeente stelt per organisatie een eenmalige vergoeding van 100 euro beschikbaar. Voorwaarde is dat er minimaal vijf mensen meedoen. De gemeente levert het benodigde materiaal. Eemsdelta tipt ook de landelijke actiedag NLdoet, op vrijdag 10 of zaterdag 11 maart voor organisaties om dan al te zwerfafval te rapen.

De gemeente Oude IJsselstreek stelt waardecheques beschikbaar voor iedere volle zak zwerfafval die de deelnemers inleveren. En in Meijerstad krijg je iets lekkers als dank voor je deelname. In Nederweert maak je door je deelname ook meteen kans op iets leuks. ‘Iedereen die zich aanmeldt in een groep van minimaal vijf personen speelt automatisch mee met de Afvalbingo en maakt kans op mooie prijzen.’

Praktijkvoorbeelden

Het buitenseizoen komt er weer aan. Dat betekent ook dat buitenruimtes intensiever worden gebruikt. De kans op zwerfafval neemt daardoor toe. Gemeenten binden de strijd aan met die slingerende troep. Acht voorbeelden uit de praktijk die overlast voorkomen en aanpakken.