Regio – Staatssecretaris Van der Burg (Asiel) wil ondanks vertraging nog voor het herfstreces zijn wetsvoorstel naar de Tweede Kamer sturen voor een betere spreiding van asielzoekers over gemeenten. In zijn nieuwe plan wil de staatssecretaris gemeenten die meer mensen opvangen dan hun evenredig deel met een bonus belonen.
Hij hoopt dat beide Kamers de wet snel behandelen, zodat die begin 2023 van kracht kan worden. Dat zei Van der Burg gisteren tijdens een debat in de Tweede Kamer. Opvallend is dat de staatssecretaris eerder beloofde dat de wet vóór 1 oktober in consultatie zou gaan, maar dat is dit nog niet het geval.
Afspraak
‘Die afspraak ben ik inderdaad niet nagekomen,’ zegt hij daarover, ‘daarom moet het alsnog zo snel mogelijk gebeuren. Want daar ben ik het meeste mee geholpen, voldoende opvang van een bepaald niveau.’
Als reden voor de vertraging zegt de staatssecretaris dat ‘een kort en flauw antwoord is dat het voorstel nog niet door de ministerraad is’. Na aandringen voegt hij toe: ‘Ik ben het nog aan het vervolmaken om te zorgen dat de wet in de Kamer voldoende steun krijgt.’ Het lijkt er steeds meer op dat de VVD’er zijn eigen partij nog moet overtuigen.
Motie
De Tweede Kamer wil nog voor het herfstreces op 21 oktober het wetsvoorstel ontvangen, met daarin een ‘afdwingbare wettelijke taak voor gemeenten voor de opvang van asielzoekers’. Een motie van GroenLinks en PvdA die daartoe oproept is aangenomen. De VVD stemde echter tegen, opmerkelijk genoeg nadat partijgenoot Van der Burg het ‘oordeel aan de Kamer’ liet.
Dwang
De bestuursdwang richting gemeenten ligt politiek gevoelig. De bedenkingen van de VVD zijn bekend, hoewel VVD-Kamerlid Ruben Brekelmans zich niet door de oppositie liet verleiden tot een definitieve stellingname. ‘De VVD ziet ook de noodzaak van spreiding van asielzoekers over Nederland, maar het gaat om de manier waarop dit gebeurt.’
Brekelmans wees erop dat dwang tot nu toe één keer is toegepast, in Tubbergen. ‘Je ziet wat voor lokale weerstand dit oproept en het draagvlak voor asiel ondermijnt. We moeten zoeken naar een manier waarop er meer spreiding is van asielzoekers en we tegelijk het draagvlak behouden,’ vindt hij.
Brekelmans noch Van der Burg ging in op vragen over mogelijke weerstand binnen de VVD tegen de nieuwe wet, en of daardoor vertraging is ontstaan.
Voor dwang
Met name de linkse oppositie is voor ‘een element van dwang’ in de wet om gemeenten die tot nu toe terughoudend zijn, ook mee te laten doen. De afgelopen tien jaar zouden ruim 190 gemeenten geen asielopvang hebben geregeld. De staatssecretaris wilde alleen kwijt dat er een wet nodig is ‘die werkt en die ertoe leidt dat meer gemeenten opvang bieden’.