Regio – De Nederlandse jeugdbeschermingsorganisaties gaan tot het einde van het jaar niet meer meedoen aan overleggen en bijeenkomsten met de landelijke overheid. De jeugdbeschermers willen maatregelen op korte termijn voor de crisis, maar die komen er niet. In de gehele jeugdzorg zijn problemen met middelen en mensen en geen duidelijke plannen.
In een brief aan de betrokken instanties schrijven de jeugdbeschermingsorganisaties: ‘Het is crisis in de jeugdbescherming. Al langere tijd wijzen wij op deze precaire situatie en de urgentie van maatregelen op zeer korte termijn. In december vorig jaar stuurden wij een brandbrief. Sindsdien heeft er vaak en intensief overleg plaatsgevonden, maar de problemen zijn niet minder geworden.’
Ze lieten onderzoeken wat een reële werkdruk voor jeugdbeschermers is, maar de vele gesprekken sindsdien hebben nog niet geleid tot concrete aanpassingen. Deze situatie moet volgens de organisaties dringend veranderen. De Gecertificeerde Instellingen (die jeugdbescherming en jeugdreclassering bieden) ’trekken met de werkonderbreking een streep’, in navolging van de stakingen in de jeugdbescherming door de FNV.
Nijdig
Minister Weerwind voor Rechtsbescherming en staatssecretaris Van Ooijen van Volksgezondheid, Welzijn en Sport presenteerden vorige week aanvullingen op hun plannen om de jeugdbescherming te verbeten. Onder meer hoe ze de werkdruk voor jeugdbeschermers willen verlagen. Jeugdzorg Nederland was ‘nijdig’ nu ook in deze nieuwe brief nauwelijks concrete maatregelen voor de korte termijn staan.
Onderbreking
Vanaf 21 november werken de jeugdbeschermers niet meer mee aan verzoeken, overleggen en bijeenkomsten van de landelijke partijen in de jeugdbescherming. Of zoals Jeugdzorg Nederland zegt: ‘we staken het landelijk overlegcircus’.
De samenwerking kost veel tijd van medewerkers, ‘tijd die ze onder de huidige omstandigheden echt beter op een andere manier kunnen gebruiken’. Deze onderbreking duurt tot het einde van het jaar.
Verbetering jeugdhulp
Weerwind en Van Ooijen informeerden de Tweede Kamer over de voortgang van de aanpak voor verbetering van de jeugdhulp, inclusief jeugdbescherming en jeugdreclassering. Het kabinet wil bijvoorbeeld de uitvoering van het Toekomstscenario kind- en gezinsbescherming versnellen. Maar dat is volgens Agnes Derksen van het Nederlands Jeugdinstituut ook niet de oplossing.
‘Het is goed dat de bewindslieden het Toekomstscenario omarmen, ik snap ook waarom ze er haast mee hebben, gezien alle problemen die spelen in de jeugdbescherming. Maar het gaat om een fundamenteel andere manier van werken, en dat kost tijd. Het Toekomstscenario vraagt dat jeugdbeschermers anders gaan samenwerken met andere professionals en met ouders. Je kunt niet verwachten dat dat in één klap lukt.’
Afbouwen gesloten jeugdhulp
Staatssecretaris Van Ooijen gaf ook antwoord op vragen van de vaste Kamercommissie voor VWS over de passende zorg voor jeugdigen die bescherming en veiligheid nodig hebben. Daarin ging hij onder meer in op het afbouwen van Jeugdzorg Plus. Volgens Jeugdzorg Nederland is er juist nu meer geld nodig om zorg te kunnen blijven leveren aan de meest kwetsbare jongeren en ondertussen te werken aan alternatieven zodat de gesloten jeugdhulp in 2030 afgebouwd kan zijn.
Dat blijkt uit het Rapport Kerncijfers JeugdzorgPlus van de Jeugdautoriteit dat aangeeft dat er snel oplossingen nodig zijn voor de gesloten jeugdzorg.
Van Ooijen verwacht het uitvoeringsplan in december of uiterlijk januari klaar te hebben. ‘Nadat ik daar met gemeenten en aanbieders bestuurlijke afspraken over heb gemaakt.’ Daarnaast loopt een aantal onderzoeken, onder andere naar de frictiekosten van de af- en ombouw. Die worden tegelijk met het uitvoeringsplan naar de Tweede Kamer gestuurd.
Duidelijkheid
De jeugdzorg blijft bij de Tweede Kamer aandringen op structurele financiële duidelijkheid voor de sector. Als die er niet komt, komen de noodzakelijke verbeteringen in de jeugdzorg niet van de grond. De Kamer debatteert maandag over de jeugdzorg.
Kabinet, gemeenten, jeugdzorgaanbieders en hulpverleners vinden allemaal dat de kwaliteit van de jeugdzorg omhoog moet en de kosten omlaag. In mei 2021 is afgesproken om daar gezamenlijk concrete plannen voor te maken, die er al begin dit jaar hadden moeten liggen. Ook heeft het kabinet nog steeds geen besluit genomen over structureel extra geld voor de jeugdzorg aan gemeenten. Dat was ook een harde afspraak.