‘Er valt hier veel weg, maar dat wil niet zeggen dat wij in ons mooie dorp ontevreden zijn’

Stijn Steenhuis
Een supermarkt, pinautomaat of restaurant. Je vindt ze op het platteland niet op elke straathoek, maar plattelanders hebben daar eigenlijk weinig moeite mee. Dat zegt economisch geograaf Felix Pot, die vandaag promoveert op de bereikbaarheid van voorzieningen op het platteland. Maar er is een voorwaarde: plattelanders moeten wel gebruik kunnen maken van een auto.
Het beeld dat bewoners van landelijke gebieden moeite hebben met het gebrek aan voorzieningen op het platteland, kan volgens Pot deels de prullenbak in. “Het blijkt helemaal niet zo erg te zijn met de toegang tot voorzieningen”, zegt hij. “Uit mijn onderzoek blijkt dat ongeveer twaalf procent van de plattelandsbewoners moeite heeft met het bereiken van de gewenste activiteiten, terwijl dit bij stadsbewoners zo’n acht procent is.”
‘Iedereen kent en helpt elkaar’
Voor het onderzoek bestudeerde hij onder meer gegevens uit drie gemeenten. Blijken plattelandsbewoners nog iets tevredener te zijn dan het landelijke gemiddelde. Negen procent gaf aan moeite te hebben met een gebrek aan voorzieningen. “In vergelijking met grote gemeenten ligt de tevredenheid hier zeker hoger. Maar dat heeft er waarschijnlijk mee te maken dat de gemeenten welvarender zijn.”
‘Er valt hier veel weg, maar dat wil niet zeggen dat wij in ons mooie dorp ontevreden zijn’
‘Minder supermarkten maakt niet minder tevreden’
Pot deed onder meer onderzoek naar de bereikbaarheid van supermarkten. Die zijn er minder in het landelijk gebied dan in de stad. “Maar meer voorzieningen leiden niet direct tot meer tevredenheid. Eén supermarkt in de buurt is al genoeg om te voorzien in je dagelijkse behoeften. Een tweede is handig voor de aanbiedingen. Maar zes of zeven supermarkten dichtbij, dat maakt geen verschil voor de tevredenheid.”
Tegelijkertijd ziet de onderzoeker ook dat bewoners van landelijk gebied minder verwachtingen hebben van voorzieningen. “Mensen die daar gaan wonen, kiezen actief voor een mooie woning met een grote tuin. Tegelijkertijd verwachten zij niet dat je op elke straathoek een komkommer-avocado smoothie kunt kopen.”
Auto van groot belang
Met voorzieningen iets verder van huis, is een auto erg belangrijk, zegt onderzoeker Pot. “Heb je die niet, dan val je buiten de boot. Dan heb je het over mensen die niet genoeg geld hebben voor een auto of er niet altijd gebruik van kunnen maken. Dat geldt ook voor kinderen. Ouders kunnen hen niet altijd overal naartoe brengen. Daarom liggen er wel uitdagingen in het landelijk gebied.”
‘Ik ga hier absoluut niet weg’
Joop Schipper als alleen voorzieningen een reden is om hier te wonen, was ik allang weggeweest. Nee, dat is het niet. Het is de bevolking, eenheid, ruimte en rust. Ik ga hier absoluut niet weg. Ja, tussen zes planken, haha.”
Het verdwijnen van , buslijnen en bibliotheken op het platteland; plattelandsbewoners lijken er niet heel veel problemen mee te hebben. Maar toch moet het aantal voorzieningen niet nog veel verder dalen, denkt Pot. “Op den duur worden afstanden een keer te groot. Mocht de laatste supermarkt of pinautomaat in de omgeving verdwijnen, dan kan de tevredenheid snel dalen.”