Regio – Woonminister De Jonge wil met de wet Betaalbare huur een einde maken aan huurprijzen die onredelijk hoog zijn. Verhuurders riskeren straks een bestuurlijke boete als zij een te hoge huurprijs vragen. Met het wetsvoorstel worden maximale huurprijzen dwingend. Gemeenten krijgen de bevoegdheid om hierop te handhaven en meer mogelijkheden om middenhuurwoningen toe te wijzen.
Om huurders een eerlijke prijs te laten betalen voor hun woning, wil het kabinet de middenhuur reguleren en het woningwaarderingsstelsel (WWS) dwingend maken. Ruim 50 procent van de private huurwoningen waar het WWS al op van toepassing is, wordt te duur verhuurd.
Handhaving
Met het reguleren van de middenhuur wordt de bestaande huurprijsbescherming uitgebrei
Botsproeven
Gemeenten zijn betrokken op alle onderdelen van het voorstel is te lezen in de procesbeschrijving. In het voorjaar 2022 is gestart met zogenaamde ‘botsproeven’ in drie gemeenten van verschillende grootte en woningkrapte. Om te zien hoe de uitwerking van het coalitieakkoord lokaal uit zou werken. In Utrecht, Doetinchem en Zwolle is gekeken wat de effecten van de regulering zijn op verschillende lokale partijen, zoals investeerders en huurders en de gemeente zelf.
Nieuwbouwopslag
Voor de verdere vormgeving van de wet zijn klankbordgroepen georganiseerd met gemeenten (Amsterdam, Den Haag, Rotterdam, Utrecht en Eindhoven) en andere betrokken partijen. Er is bekeken wat het effect is van de landelijke regulering op lopende nieuwbouwprojecten. Daarbij is er een risico dat er vertraging optreedt door een stapeling van gemeentelijke afspraken en de landelijke regulering. Hierom is gekozen voor aanpassing van het WWS en een tijdelijke nieuwbouwopslag van 5 procent voor tien jaar voor nieuw te bouwen middenhuurwoningen.
Toewijzen
Gemeenten krijgen ook meer mogelijkheden om middenhuurwoningen aan middeninkomens toe te wijzen, zodat de woningen daadwerkelijk bij de juiste mensen terecht komen. De definities worden landelijk vastgelegd. Na overleg met gemeenten is besloten dat toewijzing niet verplicht wordt en gemeenten zelf kunnen bepalen of zij ervoor kiezen een toewijzingssysteem op te tuigen.
Schaarse woningen
Gemeenten hadden al de mogelijkheid om toewijzingsregels op te stellen voor schaarse woningen. Het was niet altijd duidelijk dat ook middenhuurwoningen onder de definitie kunnen vallen. ‘Door dit te verduidelijken is het voor gemeenten helder dat zij, indien er sprake is van schaarste aan middenhuur, toewijzingsregels kunnen stellen voor deze middenhuurwoningen.’ Dat staat in de Memorie van Toelichting.
Lokaal maatwerk
Veel gemeenten stimuleren middenhuur via lokaal maatwerk. Zo maken ze afspraken met ontwikkelaars over de woningen die gebouwd worden met anterieure overeenkomsten. Ook kunnen ze afspraken maken bij grond- of erfpachtuitgifte. De afgelopen jaren hebben steeds meer gemeenten privaatrechtelijke afspraken gemaakt.
Op dit moment past circa 27 procent van de gemeenten een vorm van middenhuurregulering bij nieuwbouw toe. Met bijvoorbeeld een vaste verdeling over de segmenten sociale huur, middenhuur en vrije huur. De gemaakte afspraken verschillen per gemeente.