Regio – ING voorziet een stabiel groeipad in 2023 voor de experts die de jaarrekening controleren, de boekhouding sluitend houden en andere adviezen verstrekken. Daarbij zal de volumegroei wel teruglopen. Verder teruglopen, goed beschouwd. Want na de uitzonderlijke krimp in coronajaar 2020 volgde fors herstel met een plus van 5,3 procent. Ook die piek bleek eenmalig, want in 2022 liep de groei weer terug tot 3,5 procent.
Vooral de vraag naar adviesdiensten zal ervoor zorgen dat er dit jaar weer een procentpuntje van de groei af gaat. ‘Doordat de economische groei in 2023 grotendeels tot stilstand komt, een relatief hoge rente en aanhoudende onzekerheid in de markt verwachten bedrijven in 2023 minder te investeren’, aldus de ING-economen. ‘Daardoor neemt de adviesbehoefte af.’
Vraag naar diensten accountants groeit
Intussen hebben de accountants over opdrachten niets te klagen, zowel in 2022 als in het nieuwe jaar. Het wordt eigenlijk alleen maar drukker voor ze, dankzij het extra werk dat de coronapandemie nog steeds oplevert. Denk aan de controle van de Tegemoetkoming Vaste Lasten (TVL) en de NOW-regelingen waarvan ondernemers massaal gebruikmaakten en die ze moeten verantwoorden.
Maar het aantal bedrijven dat de jaarrekening verplicht moet laten controleren groeit ook. En nieuwe Europese regels zorgen ook voor nieuwe klussen. Een interessante is wat dat betreft de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD), die bedrijven verplicht inzage te geven in de impact die ze met hun activiteiten hebben op het milieu en de samenleving. Op 1 januari ging die verplichting in voor beursgenoteerde bedrijven, later zullen ook kleinere bedrijven eraan moeten geloven.
Forse stijging tarieven
Bij grote vraag en een personele bezetting die niet zomaar kan meebewegen, horen hogere tarieven. En in de accountancy gaan die inderdaad met sprongen omhoog. In de jaren 2019 tot en met 2021 lag de prijsverhoging op of net boven de 2 procent. Maar vorig jaar gingen de tarieven al met 4,5 procent de hoogte in. En voor 2023 verwacht ING opnieuw een plus, ditmaal van 3,5 procent.
In de auditpraktijk was de prijsdruk in de eerste negen maanden van 2022 met 5,3 procent zelfs nog groter dan aan de advieskant. De controles worden ook wel uitgebreider door meer regels en de verplichte check op meer risico’s, maar het lijkt vooral de krapte op de arbeidsmarkt en de inflatie die tot hogere rekeningen leiden.
Tekort aan personeel verder gegroeid
Het tekort aan goede arbeidskrachten zet in vele branches een rem op de groei. Ook voor zakelijke dienstverleners, en helemaal voor accountants blijft de krapte op de arbeidsmarkt maar toenemen. Het percentage ondernemers dat aangeeft dat een tekort aan personeel zorgt voor een belemmering bij de activiteiten is gestegen naar recordhoogte. Maar liefst 65 procent zegt dat personeelstekort de groei remt, blijkt uit de meest recente CBS Conjunctuurenquête.
Volgens de Koninklijke Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants (NBA) kampen zowel grote als kleinere kantoren met personeelstekorten en is er behoefte aan circa 10 procent meer accountants. Dat tekort is niet zonder risico’s voor de samenleving: accountantskantoren zullen selectiever worden in het aannemen van klanten. Mogelijk houden ze hun klantportefeuille tegen het licht om de minder winstgevende relaties te beëindigen. ‘Hierdoor komt de wettelijke controle bij niet-beursgenoteerde bedrijven mogelijk in de knel’, aldus het ING-rapport.
Nieuwe accountants niet dol op partnerschap
Van de accountants zelf denkt 41 procent in 2023 nog wel aan nieuwe medewerkers te kunnen komen. Dat zijn dan wel twintigers, en die stellen andere eisen dan vorige generaties. Zo is het befaamde partnermodel, waarbij je je eerst jarenlang in het zweet werkte om daarna als partner te delen in de winst, niet meer heilig. Boter bij de vis dus, afwisselend werk en een werkdruk die redelijk blijft.
Zeker de kleinere kantoren, die wat salaris betreft niet kunnen opbieden tegen de grote spelers, zullen hun imago op orde moeten hebben, stelt ING vast. Een interessant klantportfolio of het bedienen van een nichemarkt kan zorgen voor een onderscheidend profiel op de arbeidsmarkt.
Innovatie maakt werk aantrekkelijker
Accountants kunnen die kieskeurige baanzoekers verleiden door het werk aantrekkelijker te maken. Daar helpt ook de inzet van IT bij. Investeer in digitalisering en bijvoorbeeld data-analyse. Dat laatste maakt de repetitieve, saaie werkzaamheden efficiënter zodat er meer tijd vrijkomt voor uitdagender breinwerk.
De veranderende werkzaamheden van accountants zullen er op termijn toe leiden dat vaker in multidisciplinaire teams wordt samengewerkt, ook met data-analisten en IT-specialisten.