Natuur harder achteruit dan verwacht, stikstofnormen worden strenger

Onder meer de uitstoot van stikstof wordt onder de loep genomen/Fred van Os
Delen van de Nederlandse natuur blijken nog gevoeliger voor stikstof dan eerder gedacht. De komende jaren zullen stikstofnormen daarom strenger worden dan ze nu zijn, meldt het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) na onderzoek door Wageningen University & Research (WUR). De zogeheten kritische depositiewaarde (KDW) die nu gehanteerd wordt, waarmee wordt bepaald hoeveel stikstof maximaal mag neerslaan voordat schade ontstaat, is niet scherp genoeg om natuur te beschermen.
De rechter toetst aan hand van deze KDW. De politiek zal zich daar dus aan moeten houden. De komende tijd buigt het RIVM zich over de nieuwe cijfers van WUR. Daarna is sprake van een wetenschappelijk feit waar de politiek gehoor aan moet geven, aldus een woordvoerder van LNV. Hoewel het volgende kabinet mogelijk pas met strengere maatregelen komt, moet het huidige demissionaire kabinet zich al wel aan de strengere KDW houden.
Het kabinet wil af van de KDW en is op zoek naar een alternatief. Zo hoopt de politiek dat gestuurd kan worden op uitstoot in plaats van op neerslag. Maar tot het zover is, houdt de rechter zich aan de KDW.
Stikstofnorm wordt strenger
Later dit jaar wordt definitief bekend voor welke gebieden de stikstofnorm strenger wordt. De NOS meldt al op basis van eigen onderzoek dat voor 47 procent van de natuur een strengere norm gaat gelden.
Volgens demissionair stikstofminister Christianne van der Wal is de opgave om stikstof te verminderen “helaas groter geworden. Dat is zorgwekkend nieuws voor de natuur en voor iedereen die zo hard werkt aan onze gezamenlijke opgaven om de natuur te herstellen.” Ook vindt ze het slecht nieuws voor vergunningsruimte. Zolang die er niet is, kan er bijvoorbeeld vrijwel niet gebouwd worden.
LTO: ‘Nieuw beleid zorgt opnieuw voor onzekerheid bij boeren’
Landbouworganisatie LTO laat in een reactie weten niet blij te zijn met de strengere stikstofnormen. “Met deze nieuwe wijziging ontstaat er opnieuw onzekerheid voor alle boeren die bereid zijn om stappen te zetten. Dat is een heel slechte zaak”, aldus voorzitter Sjaak van der Tak.
De organisatie geeft aan dat er voor hen geen alternatief meer bestaat. Het stikstofbeleid dat gebaseerd is op de KDW is volgens LTO volstrekt onwerkbaar en moet volgens de organisatie vervangen worden door beleid waarin niet modellen, maar de feitelijke kwaliteit van de natuur centraal staat. Van der Tak: “We moeten toe naar nieuw natuurbeleid dat óók de land- en tuinbouw perspectief, houvast en duidelijkheid biedt.”
‘Versnel het beleid’
Dat de staat van de natuur slechter is dan verwacht, komt niet als een heel grote verrassing voor de Natuur en Milieufederatie, zegt directeur Reinder Hoekstra. “Het bevestigt onze zorgen. Het vraagt een grotere versnelling van het beleid om de stikstofuitstoot bij natuurgebieden terug te dringen. Want hoe langer je wacht met een stap voorwaarts, hoe pijnlijker het wordt.”
Hoekstra roept daarom de Tweede Kamer op om snel met die 24 miljard voor de transitie te komen. “Het is niet de oplossing voor alles, maar zal erg helpen bij het terugdringen van de stikstofuitstoot.”