Regio – Zal 1 januari 2024 dan écht het moment van de Omgevingswet zijn? Het kabinet kondigde voor de vijfde keer uitstel aan van de grootse wetgevings- en ICT-operatie. Vrijwel alles lijkt ditmaal op voorhand bezegeld om een nieuwe blamage te voorkomen.
Het herhaaldelijke afblazen van de Omgevingswet maakt het jongste besluit, van afgelopen vrijdag, vatbaar voor scepsis. Al jaren roepen opeenvolgende ministers dat de wet eraan komt, waarom zou het na de vijfde keer uitstel dan echt gaan gebeuren?
Minister niet moedeloos
Minister De Jonge voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening verklaart in antwoorden op Eerste Kamervragen dat hem geen ‘moedeloosheid’ bekruipt. Want: alle voorwaarden voor de inwerkingtreding zijn ditmaal ‘voldoende ingevuld’. Bovendien is 1 januari 2024 afgekaart met de koepels voor decentrale overheden. ‘Ook het bedrijfsleven staat achter deze datum.’
De minister heeft nu dus op voorhand iedereen aan boord. Waar de vorige streefdata nog een toetsingsmoment of ingebouwde noodrem voor kritische Kamerleden bevatten, lijken zulke hindernissen nu geëlimineerd. Sterker, ‘voldoende ingevuld’ suggereert dat op dit moment, bijna een jaar van tevoren, de zaken feitelijk al op orde zijn.
Terugkerend dilemma
Wat eerder doorging voor zorgvuldigheid – de toetsingsmomenten – pakte volgens De Jonge uit als een terugkerend dilemma: ‘de uitvoering wacht op besluitvorming over de datum van inwerkingtreding en de besluitvorming over die datum wacht op de uitvoering.’
Het grote struikelblok van de laatste uitstelrondes, de ICT van het Digitaal Stelsel Omgevingswet, wordt niet opnieuw op de pijnbank gelegd. Na kritische rapportages hierover hebben de minister en zijn overlegpartners, waaronder gemeenten en provincies, geconstateerd dat de software goed genoeg is.
‘Geen blokkerende zaken’
‘De gevalideerde ketentesten tonen inhoudelijk geen blokkerende zaken,’ krijgt de Tweede Kamer op een briefje. Dat de inwerkingtreding nog bijna een jaar duurt, is omdat ‘de uitvoeringspraktijk’ tijdig knopen moet kunnen doorhakken over vergunningaanvragen.
In een voortgangsrapportage voor de Eerste Kamer blijkt dat de softwareleveranciers die eerder aan de bel trokken, nog wel tot de zomer sleutelen aan ‘de benodigde finale stappen’. Overigens blijft het ook daarna een kwestie van ‘doorontwikkelen en verbeteren’ van het DSO.
‘Tijdige duidelijkheid’ is de toverformule die de Omgevingswet nu echt in goede banen zal leiden, volgens de schrijfsels van de minster. Er blijft eigenlijk maar één onzekere factor over die er eerder ook al was: het parlement zelf.
Indringend verzoek
Het besluit tot inwerkingtreding op 1 januari 2024 wordt ‘voorgehangen’ bij de Kamers, die hier nog iets van kunnen vinden. De Tweede Kamer was al lang en breed akkoord, maar in de kritische Eerste Kamer liep de zaak de laatste keer vast.
De minister doet richting de senaat het ‘indringende verzoek’ om het benodigde besluit ‘zo spoedig mogelijk definitief te behandelen’.