Regio – De opvolger van de bed-bad-broodregeling voor mensen zonder verblijfsvergunning, zoals uitgeprocedeerde asielzoekers, blijft bestaan en wordt uitgebreid. Gisteren ontstond ophef over het bericht dat het ministerie van Justitie en Veiligheid geen geld meer wil uittrekken voor de opvang van uitgeprocedeerde asielzoekers.
‘Het kabinet gaat met gemeenten in gesprek over het vervolg van de Landelijke Vreemdelingen Voorziening (LVV). Inzet is tot bestuurlijke afspraken te komen in lijn met het regeerakkoord, waarbij financiering wordt mogelijk gemaakt vanuit de asielgelden.’ Dat schrijft staatssecretaris Van der Burg (Asiel) in een kort briefje aan de Tweede Kamer.
Terugkeer
De LVV wordt volgens afspraak in het regeerakkoord uitgebreid naar een landelijk dekkend netwerk. ‘Maar wel met een verstrenging,’ zei hij in het debat in de Kamer vandaag, ‘het moet altijd gericht zijn op terugkeer’. Volgens hem hebben gemeenten daar veel moeite mee. Als ze dat niet willen, moeten gemeenten de voorziening zelf betalen. Doen ze dat niet, dan moet deze sluiten.
Deal
‘Ik kan geen deal sluiten met gemeenten als zij daarin niet het zinnetje altijd gericht op terugkeer willen opnemen,’ zei de staatssecretaris. Maar zonder deal komt er vanaf 2024 geen financiering meer vanuit zijn ministerie, waarschuwde hij. Van der Burg weet wat de maatschappelijke gevolgen daarvan kunnen zijn. ‘Daarom zeg ik tegen gemeenten dat we tot een deal moeten komen. Anders zwerven ze bij hen op straat.’
Pijnlijke keuzes
Het budget voor de LVV moet Van der Burg nog binnen zijn eigen budget voor asielopvang vinden. “Er moeten pijnlijke keuzes worden gemaakt, maar welke weet ik nog niet.” Het gaat om in ieder geval jaarlijks 24 miljoen euro, maar kan hoger worden als er meer LVV’s komen naast de bestaande in Amsterdam, Eindhoven, Groningen, Rotterdam en Utrecht. Gemeenten dragen nu jaarlijks zo’n 6 miljoen euro bij.
Tumult
Haagse bronnen bevestigen dat er druk is uitgeoefend op Van der Burg om zijn eerdere besluit, om er per 2024 geen geld meer aan uit te geven, terug te draaien. De regeling, die jaarlijks zo’n 30 miljoen euro kost, zou moeten wijken omdat er nu eenmaal moest worden bezuinigd, zei een woordvoerder van de staatssecretaris dinsdag. Het leverde een hoop tumult op, onder meer bij de coalitiepartijen D66 en ChristenUnie. Kamerleden van beide fracties lieten direct weten niet van de regeling af te willen.
180 graden
Maar ook op andere politieke niveaus is Van der Burg te verstaan gegeven dat het schrappen van de regeling tegen eerder gemaakte afspraken ingaat en moest worden ingetrokken. Het briefje van de staatssecretaris aan de Kamer laat dan ook een draai van 180 graden zien. ‘Het kabinet gaat met de gemeenten in gesprek over het vervolg van de LVV. Inzet is tot bestuurlijke afspraken te komen in lijn met het regeerakkoord, waarbij financiering wordt mogelijk gemaakt vanuit de asielgelden,’ schrijft Van der Burg.
Laaiend
Niet alleen de Haagse politiek, maar ook gemeenten reageerden laaiend, niet in de laatste plaats omdat zij vooraf niet waren geïnformeerd over het besluit van de staatssecretaris. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) noemt het verstandig dat de staatssecretaris snel op zijn besluit is teruggekomen, aldus een woordvoerder die spreekt namens Rutger Groot Wassink. Hij is voorzitter van de commissie Asiel en Migratie van de VNG. De gang van zaken is volgens hem wel merkwaardig, ‘maar daar zullen we van de staatssecretaris in een volgend overleg vast opheldering over krijgen.
Onrust
De Groningse wethouder Manouska Molema zegt te balen van de onrust. ‘Dit is niet goed voor de kwetsbare bewoners van de LVV-voorzieningen, de ngo’s die het uitvoeren, onze gemeentelijke organisatie en onze samenwerking met het Rijk.’ Ook in Eindhoven leidde de gang van zaken tot gefronste wenkbrauwen. ‘We hopen in het gesprek met de staatssecretaris op korte termijn verdere uitleg te krijgen,’ aldus een woordvoerder van de gemeente Eindhoven woensdag.
Uiterst gevoelig
Don Ceder van de ChristenUnie is ‘blij dat de staatssecretaris tot andere inzichten is gekomen en toch gaat zorgen voor een fatsoenlijke opvang,’ zegt het Kamerlid in een eerste reactie. De voorziening ligt al jaren uiterst gevoelig. De pilot was een compromis tussen PvdA en VVD, de coalitiepartijen van Rutte-II. Dat kabinet viel bijna over de kwestie in 2015. De Tweede Kamer debatteert woensdag over de asielopvang.