Regio – Het afbouwen van de salderingsregeling is een van de hete hangijzers in het Nederlandse zonne-energiebeleid. Toch zal nog dit jaar, als de Haagse agenda niet wederom verschuift, de kogel door de kerk gaan in de Tweede Kamer. Het huidige voorstel van de regering betreft een afbouw van de salderingsregeling vanaf 2025. Vanaf dat kalenderjaar krijgen de eigenaren van zonnepanelen ieder jaar iets minder voordeel – in 2025 mag een zonnepaneeleigenaar nog voor 64 procent salderen en dat percentage daalt tot 0 in 2031. Branchevereniging Holland Solar is nauw betrokken bij dit dossier, wil snelheid, maar pleit ook voor zorgvuldigheid.
Nold Jaeger (Holland Solar): ‘Voldoende politiek draagvlak is onzeker, marktschok moet worden voorkomen.’
Waarom is Holland Solar voorstander van de afbouw van de salderingsregeling?
‘De salderingsregeling was essentieel voor de grootschalige uitrol van zonnepanelen bij huishoudens, maar we komen in een ander fase van de energietransitie. Zonnepanelen verdienen zichzelf steeds sneller terug, zeker met de huidige energietarieven. Door het afbouwen van de salderingsregeling wordt zelfverbruik van zonnestroom gestimuleerd en wordt de weg geplaveid voor opslag en flexibel gebruik van de elektrische apparaten in huis. Daarmee wordt het elektriciteitsnet dus efficiënter gebruikt.’
En het gaat er dan toch van komen dit jaar…
‘De behandeling van het regeringsvoorstel staat nog voor het kerstreces gepland. Maar de behandeling in de Tweede Kamer is al diverse keren uitgesteld. Niet alleen vanwege de drukke politieke agenda, maar ook omdat het een complex dossier is. Het is dus niet ondenkbaar dat het over het jaar heen wordt getild. Dat is een kwalijke zaak, want als het nu niet gebeurt kan afbouwen vanaf 2025 wel eens praktisch onhaalbaar blijken.’
Waarom?
‘Met de Provinciale Statenverkiezingen in maart 2023 in het vooruitzicht, is voldoende politiek draagvlak niet gegarandeerd. In het voorjaar van 2023 zal er een nieuwe Eerste Kamer zijn, die wellicht een andere politieke samenstelling zal hebben dan nu. Daardoor ligt het wetsvoorstel mogelijk te lang stil, ook wat betreft het afbouwschema zoals in het wetsvoorstel is opgenomen, als het wetsvoorstel al door de Tweede Kamer wordt aangenomen. Daarnaast hebben netbeheerders en energieleveranciers aangegeven dat ze minimaal 1,5 jaar voorbereidingstijd nodig hebben. Vanuit dat perspectief zal uitstel van het besluit de invoering van de afbouw per 2025 ook lastig, zo niet onmogelijk maken.’
Jij hebt daar twijfels over?
‘Het is vooralsnog onduidelijk of er voldoende politiek draagvlak in de Tweede en Eerste Kamer is. Partijen die traditioneel opkomen voor mensen met een kleine portemonnee lijken nog niet overtuigd. Gelukkig neemt de maatschappelijke discussie wel toe over de oplopende kosten van de salderingsregeling voor mensen zonder zonnepanelen. Of de oppositiepartijen gaan meestemmen met de regeringspartijen is dus onzeker. Dat is zeer zorgelijk.’
Want het moet en het moet snel?
‘Het moet snel, maar het moet ook zorgvuldig. Wij hebben daarom voorgesteld om het afbouwpercentage geheel uit het wetsvoorstel te halen en een gemiddelde terugverdientijd van 7 jaar in de wet centraal wordt gesteld waarbij het afbouwpad wordt afgestemd op die terugverdientijd. Daarbij moet naar een groot aantal variabelen gekeken worden: energieprijzen, kosten van nieuwe installaties, en de energiebelasting. Door die terugverdientijd – en niet de afbouwpercentages – in de wet op te nemen, bewaken we het verdienmodel van consumenten en houden we draagvlak voor het aanschaffen van zonnepanelen. Onder de streep moeten marktschokken worden voorkomen zodat de energietransitie geen klap krijgt.’
Die kans acht je aanwezig?
‘Dat is niet ondenkbaar. Saldering gaat er hoe dan ook een keer af. Hoe langer we afbouw uitstellen, hoe groter de kans dat saldering straks in 1 keer – “overnight” – wordt afgeschaft. We hebben in Vlaanderen gezien wat dat voor een consequenties kan hebben; een volledige ineenstorting van de markt, wantrouwen in de overheid en scepsis over het nut van zonnepanelen. Dat zou zeer slecht zijn voor onze sector en voor de energietransitie. Er moet dus gekozen worden voor de weg der geleidelijkheid en die moet nu worden ingezet.’